Stoomkoken of koken met stoom is een oude manier van koken die de laatste tijd weer in de belangstelling staat. Het is gezonde bereidingswijze waarbij de smaak, kleur en voedingsstoffen behouden blijven.
Waarom stomen?
Bij gewoon koken worden worden de te bereiden producten in ruim water gaar gekookt. Door koken in water gaat er altijd een deel van de kleur, smaak en voedingsstoffen verloren. Bij koken met stoom is dat niet of veel minder het geval.
Welke producten kun je stomen?
Groenten zijn heel geschikt om te stomen. Vlees en vis blijven mals, zacht en vol van smaak. En ook rijst en rijstgerechten als risotto kunnen prima bereid worden met stoom. Ook toetjes, denk aan crème brulee en puddingen zijn ideaal om gaar te stomen. Nog een voordeel van stomen is dat er geen vet aan te pas komt. Je kunt verschillende gerechten tegelijk klaarmaken zonder dat je bang hoeft te zijn dat het ene gerecht smaak en/of geur afgeeft aan het andere.
Manieren om te koken met stoom
Stomen kan op vele manieren. Voor het resultaat maakt het geen verschil of je nu stoomt in een bamboe mandje, een stoompan of een stoomoven.
*Bamboe stoommandje
Stomen met een bamboe mandje werkt eenvoudig. Je brengt een pan met water aan de kook. Als het kookt hang je het mandje boven het water. De pan wordt afgesloten met een deksel. Een wok wordt vaak geleverd met een inzetrekje waar een stoommandje op kan staan.
*Stoompan
Een moderne versie van het stoommandje is de stoompan. Stoompannen zijn er in een elektrische uitvoering of voor op het fornuis. De techniek is hetzelfde. In de onderste helft wordt de vloeistof aan de kook gebracht, zodat de gerechten in de bovenste pan met gaatjes gestoomd worden.
*Stoomoven
Veel nieuwe keukens zijn tegenwoordig voorzien van een inbouw stoomoven. Maar een stoomoven is ook los verkrijgbaar. Er zijn drie soorten:
- Drukloze stoomoven
- Hoge druk stoomoven
- Combi-stoomoven
In een drukloze stoomoven kun je alleen stomen tot een temperatuur van 100 C. In een hoge druk stoomoven kun je stomen tot een temperatuur van 125 C met hoge druk waardoor je vooral tijd wint. In een combi-stoomoven heb je behalve bak- en grillfuncties ook een stoomfunctie. Hierdoor is het mogelijk om b.v. brood, cake en taarten te bakken met een combinatie van hetelucht en stoom. Ook kan heel goed vlees bereid worden met stoom en hetelucht.
Bereidingstijd
Gewoon stomen zonder hoge druk, levert nauwelijks tijdswinst op. De bereidingstijd blijft ongeveer gelijk met gewoon koken. Het maakt niet uit hoe groot de hoeveelheid is die je wilt bereiden. 100 g van iets duurt even lang als 1 kilo.
recept
Crème Brulée uit de stoomoven
Crème Brulée is een heerlijk nagerecht maar er kan makkelijk iets fout gaan. Maak het in de stoomoven en het is een toetje dat bijna niet kan mislukken.
voor 4 personen
- 4 eierdooiers
- 1 kaneelstokje
- 1 zakje vanillesuiker
- 50 g suiker
- 200 ml slagroom
- 250 ml melk
- 4 el rietsuiker
Verwarm de melk met de slagroom en het kaneelstokje. Houd het een kwartiertje warm op laag vuur, maar zorg dat het niet gaat koken. Klop de eierdooiers met de suiker en de vanillesuiker schuimig. Verwijder het kaneelstokje en giet de warme melk (evt. door een zeef) door het eimengsel.
Verdeel de crème over 4 bakjes en dek ze af met plastic folie. Zet ze op de schaal met gaatjes en stoom ze in de stoomoven 25-30 min op 95 C.
Verwijder het folie. Laat wat afkoelen en strooi de rietsuiker over de crème en brand de suiker met een gasbrander of zet ze even onder de hete grill.