Driekoningen is het feest waarmee de ‘Kerstkring’ van twaalf dagen wordt afgesloten.

Deze Kerstkring begint met de nachtmis op kerstavond. Het feest op 6 januari herinnert aan de reis van de koningen Caspar, Balthasar en Melchior, de drie wijzen uit het Oosten.

In sommige steden en dorpen in Nederland en Vlaanderen wordt Driekoningen nog steeds gevierd. Het is voornamelijk een kinderfeest dat veel weg heeft van het Sinterklaasfeest. Kinderen gaan verkleed als koning langs de huizen. Ze dragen een ster, zingen een lied en halen snoep op. Ook in andere christelijke landen wordt de komst van de drie wijzen gevierd. ln veel Spaanse steden bijvoorbeeld trekken grote optochten door de straten. Je kunt dan de drie koningen zien met hun hele gevolg van dienaren, prinsen, prinsessen, paarden en kamelen. In Italië krijgen kinderen cadeautjes in hun schoen of kous; stoute kinderen krijgen een zakje steenkool (van suiker).

Het minst leuke van Driekoningen is het aftuigen van de kerstboom, na 6 januari nog kerstversiering in huis hebben schijnt ongeluk te brengen. Dan moet ik het zwaar te verduren hebben, want liefst laat ik alle ballen en lichtjes tot eind januari hangen. Een vrolijke kant van deze feestdag is de Franse traditie om een driekoningenkoek of eigenlijk La galette des rois te bakken met een boon of piepklein porseleinen voorwerpje erin verstopt. Degene die dat figuurtje in zijn portie van de koek vindt, is die dag de koning. Je kunt natuurlijk naar de banketbakker voor deze heerlijke frangipane-achtige koek maar met gekocht bladerdeeg maak je ‘m makkelijk zelf. Versier hem met een gouden kroon uit de feestwinkel (of niet, dat moet je zelf weten) en geef de kroon aan degene die de boon vindt.

Recepten

Franse Galette des rois

750 g diepvriesbladerdeeg, ontdooid
75 g amandelen, fijngemalen
90 g basterdsuiker
1 el maïzena
1 tl sinaasappelrasp
100 g ongezouten boter, zacht gemaakt
3 eidooiers
½ tl amandelessence
1 el rum of kirsch
1 gedroogde witte boon of voorwerpje van porselein
1  ei, losgeklopt, voor het bestrijken
Plak de helft van het deeg op een licht met bloem bestoven werkvlak met wat water aan elkaar. Snijd er een cirkel van 22 cm van. Doe dit ook met de andere helft. Bekleed een bakplaat met bakpapier en leg er een van de cirkels op. Meng in een kom amandelen, suiker, maïzena en rasp. Voeg boter, eidooiers, essence en rum of kirsch toe en meng goed. Verdeel dit over het deeg op de bakplaat, laat daarbij een rand van 2 cm vrij en duw de boon of het voorwerpje in het mengsel. Bestrijk de rand met wat losgeklopt ei en zorg er daarbij voor dat het niet over de rand loopt, want dan zal het deeg niet goed rijzen. Leg de andere cirkel er bovenop en duw bij de rand licht aan. Maak met een scherp mes vanuit het midden een draaipatroon in het deeg, maar snijd daarbij niet door het deeg heen. Bestrijk de bovenkant met losgeklopt ei en zet 30 min koel weg (in de koelkast als de bakplaat daarin past, anders afgedekt buiten). Verwarm de oven voor op 200ºC. Bak de taart in ca 30-35 min goudbruin. Serveer warm of koud. Vergeet niet om iedereen te vertellen dat er  een boon of voorwerpje in de vulling zit verstopt.

Oosterse Galette des rois

In plaats van bladerdeeg gebruikt Nigella Lawson filodeeg een geeft de koek de oosterse smaken van kardemom en sinaasappelbloesem. Heel toepasselijk voor een koek die gebakken wordt ter ere van de succesvolle reis die de Drie Wijzen maakten toen ze die ster in het oosten volgden.
100 g boter
3 kardamompeulen, geplet
400 g filodeeg (liefst verse, verkrijgbaar bij Midden-Oosterse winkels)
Een boon of wat dan ook voor kleins dat meegebakken kan worden
1 gouden, bordpapieren kroon
Voor de vulling:
125 g heel zachte boter
200 g gemalen amandelen
150 g suiker
3 eieren
1 tl oranjebloesemwater
1 tl bakpoeder
Verwarm de oven voor op 180ºC en zet direct een bakplaat in de oven zodat die heet kan worden. Laat de boter in een pannetje met de kardemompeulen smelten, zet het pannetje dan van het vuur, zodat de boter iets kan afkoelen. Kwast de bodem en de wand van een springvorm Ø 25 cm in met de gesmolten boter. Halveer het filodeeg, wikkel de ene helft in plasticfolie of in een vochtige schone theedoek als je diepvriesfilo gebruikt en leg die in de koelkast. Leg de filovellen in de springvorm en smeer elk vel dat je gebruikt met boter in. Leg drie vellen, elkaar overlappend, aan de ene kant op de bodem van de springvorm en het teveel aan filodeeg over de rand hangen (je hebt die stukken later nodig om over de vulling heen te vouwen). Draai het blik een halve slag en bekleed de andere kant van de bodem met de drie vellen, zodat de bodem overal gelijkmatig bedekt is. Ga zo door tot je de hele helft van het filodeeg hebt gebruikt.
Meng alle ingrediënten voor de vulling in de foodprocessor tot een zacht, marsepeinachtig mengsel en smeer het uit over de filodeegbodem, vooral langs de rand. Verstop nu je boon of wat ook in het gouden frangipanemengsel. Pak de tweede helft van de filovellen uit de koelkast en bedek de bovenkant van de koek op dezelfde manier als je de bodem bedekt hebt. Vergeet niet elke filolaag met boter in te kwasten voor je een volgende laag neerlegt. Wanneer je alle vellen hebt gebruikt vouw je de randen zo naar binnen dat de bovenkant van de taart met dikke rimpels filo bedekt wordt. Kwast ook de bovenkant royaal in met boter. Zet de galette op de hete bakplaat en laat hem 40 tot 45 min bakken. De bovenkant moet dan goudbruin en krokant zijn. Haal de koek uit de oven en laat hem ca. 20 min op een rooster afkoelen voordat je de rand van de springvorm losmaakt. De koek is nu klaar voor de kroning. De vulling is tamelijk vloeibaar zolang de koek nog heet is, dus snijd hem pas aan wanneer hij is afgekoeld. Gebruik een vlijmscherp mes, anders plet je de galette terwijl je het mes door de prachtig geplooide brosse laag probeert te drukken.

door Matisse