Dat groenten gezond zijn, daar is iedereen het wel over eens. Maar is het gezonder om je groenten rauw of gekookt te eten?
Gezonde groenten
Groenten zijn zo gezond omdat ze vitaminen, mineralen, enzymen en vezels bevatten. Van rauwe groenten hebben mensen over algemeen het idee dat ze heel gezond zijn. Gezonder zelfs dan dat ze gekookt worden. Maar klopt dat wel?
Waarom worden groenten gekookt?
Groenten worden gekookt zodat ze makkelijker verteerd kunnen worden. Het verteringssysteem van mensen beschikt niet over de juiste enzymen om alle stoffen uit rauwe groenten goed te verteren. Als voedsel niet goed verteerd wordt, betekent dat dat niet alle voedingsstoffen optimaal in het lichaam worden opgenomen. Bovendien kunnen ze dan klachten veroorzaken.
Symptomen van slechte vertering
Als voeding niet goed verteert, dan kun je dat aan je lichaam merken. Een opgeblazen gevoel, boeren, pijn in de maag en brandend maagzuur kunnen daar aanwijzingen voor zijn. Als je merkt dat je na het eten van bepaalde rauwe groenten dit soort klachten hebt, dan kun je kijken of kort koken deze klachten vermindert.
Koken vermindert vitamine
Niet alle vitamines reageren hetzelfde op hitte en water. Maar door het koken van groenten en ook fruit, noten en zaden verdwijnt gemiddeld tussen de 10 en 40% van de vitamines en mineralen in het water waarin het gekookt wordt. Dat is trouwens ook gelijk de reden waarom het beter is om groenten te stomen. Groenten grillen, stomen of wokken is gezonder omdat er dan geen water toegevoegd wordt. De vitaminen en mineralen blijven in de groente en verdwijnen niet gedeeltelijk in het kookwater dat later meestal afgegoten wordt. Bij stomen is een ander voordeel dat er geen vet wordt toegevoegd.
Welke groenten kan je beter rauw eten?
Door het verhitten van onderstaande groenten, gaat een deel van de gezonde eigenschappen verloren.
Kool – kool bevat het enzym myrosinase dat een rol lijkt te spelen bij het voorkomen van bepaalde vormen van kanker. Dit enzyme verdwijnt door het koken. Als je de kool kookt, doe dat dan zo kort mogelijk.
Broccoli – Rauwe broccoli bevat drie maal zoveel van de antioxidant sulforafaan, een zwavelverbinding die vele voordelen voor de gezondheid heeft.
Uien – Uien bevatten van nature een stof die bloedverdunnend werkt. Koken of verhitten vermindert dit gezondheidsvoordeel.
Knoflook – De zwavelverbindingen die in rauwe knoflook voorkomen hebben een beschermende werking tegen bepaalde ziekten. Verhitting vernietigt deze zwavelverbindingen.
Welke groenten kan je beter gekookt eten?
Maar er zijn ook groenten die juist voedzamer worden door ze te koken. Maar rauw zijn de meeste ook gezond. Wissel het daarom eens af en eet ze zowel gekookt als rauw.
Tomaten – Door het koken of verhitten van tomaten neemt de hoeveelheid van het antioxidant lycopeen toe.
Wortelen – Gekookte wortelen bevatten meer beta-caroteen dan rauwe wortelen.
Asperges – Koken zorgt voor het afbreken van de vezels in de celwanden. Hierdoor wordt het makkellijker om het foliumzuur en de vitamine A, C en E op te nemen.
Champignons – Het verhitten van champignons zorgt voor het afbreken van agaritine, een schadelijke stofje dat van nature in champignons voorkomt. Bovendien zorgt het voor het vrijkomen van de antioxidant ergothioneïne
Spinazie – Voedingsstoffen als ijzer, magnesium, calcium en zink zijn makkelijker op te nemen in het lichaam als de spinazie gekookt is.
Welke groenten kan je niet rauw eten?
In principe kun je de meeste groenten rauw eten als je dat wilt. Er zijn een paar uitzonderingen.
- aardappel
- aubergine
- bonen (peulvruchten)
Deze groenten bevatten bevatten kleine hoeveelheden stoffen die giftig zijn en die geneutraliseerd worden door ze te koken.
Kool en spruitjes zijn nog gezonder als je ze rauw eet, maar deze zijn voor sommige mensen gekookt al moeilijk te verteren, bij rauwe kool is dat nog moeilijker.
Champignons en andere paddestoelen (zijn eigenlijk geen groente) kun je wel rauw eten, maar dit wordt niet aangeraden omdat ze in mest gekweekt worden en bacteriën kunnen bevatten als E. coli, die na verhitting onschadelijk worden.
In ieder geval wel groenten eten
Over één ding is iedereen het eens. Groenten zijn gezond en je kan ze maar beter eten. Een deel van de groenten gekookt eten, een deel rauw en af en toe ingelegd in het zuur, lijkt de beste optie. Je kunt de groenten natuurlijk ook stomen of roerbakken om meer voedingsstoffen te behouden. Kook groenten in ieder geval nooit te lang. Eet je de groenten rauw, was ze dan in ieder geval heel goed.