Koffie, je houdt ervan of niet. Koffie heeft een stimulerend effect door de cafeïne. De ene persoon is gevoeliger voor de effecten van cafeïne. Het kan voor een opgejaagd gevoel zorgen en je uit de slaap houden. Veel mensen kunnen niet zonder, maar is koffie gezond?
Dat zelfde geldt overigens ook voor te veel thee, dat ongeveer de helft minder cafeïne bevat dan koffie.
Teveel cafeïne
Vlak na het drinken van de koffie, maakt je lichaam door de cafeïne extra adrenaline en cortisol vrij. Dit zijn stresshormonen die je lichaam klaar maken voor actie. Dat is ook gelijk het stimulerende effect dat je merkt na het drinken van een kop koffie.
Na die korte oppepper kan je je snel weer wat uitgeblust voelen, zowel geestelijk als lichamelijk. Zeker als je teveel koffie drinkt en dus veel cafeïne binnenkrijgt, kan dat leiden tot meer rusteloosheid, beven, duizeligheid, suizende oren en hartkloppingen. Ook moeilijk in slaap vallen is een bekend effect.
Op de lange termijn heeft het ook gevolgen. Te veel cafeïne verhindert het lichaam mineralen op te nemen zoals ijzer terwijl de hoeveelheid calcium die wordt onttrokken aan de botten groot is.
Koffie en cholesterol
Koffie bevat het vet cafestol dat cholesterolverhogend werkt. Of je dit ook met de koffie binnenkrijgt hangt af van de manier van koffiezetten, hoe donker de bonen gebrand zijn, de maling en de temperatuur. Bij gebruik van een papieren filter blijft het meeste cafestol achter in het filter. Volgens de nieuwste richtlijnen voor gezonde voeding van de Gezondheidsraad wordt aangeraden om ongefilterde koffie te vervangen door gefilterde koffie.
Koffie gezet in een cafetière (hierbij wordt de koffie d.m.v. een metalen filter naar beneden gedrukt) kookkoffie en Turkse koffie bevatten relatief het meeste cafestol.
Senseo
Bij koffiezetten in een Senseo apparaat wordt niet veel druk opgebouwd en daardoor weinig cafestol gevormd. Het grootste deel blijft bovendien achter in het filter.
Espresso
Espresso bevat, anders dan je zou denken minder cafeïne dan gewone filterkoffie of koffie uit de percolator. Dit omdat de stoom zo snel door de koffie wordt geblazen dat uiteindelijk relatief weinig cafeïne in de kop komt.
Oploskoffie die meestal gevriesdroogd is bevat ook minder cafeine dan verse koffie.
Wat te veel is, is per persoon verschillend. Gemiddeld gebruikt een Nederlandse man ca. 600 mg cafeïne per dag, en de Nederlandse vrouw ca. 500 mg. De meeste mensen ondervinden daarvan geen problemen. Mensen die merken dat ze gevoelig zijn voor cafeïne kunnen zich beter beperken tot ca. 400 mg. Vergeet daarbij niet de chocola en cola mee te tellen.
Hoeveel cafeïne bevat:
- 1 kop filterkoffie 60-120mg
- 1 kopje espresso 45-100mg
- 1 kop oploskoffie 70 mg
- Cafeinevrije koffie 1-5mg
Ter vergelijking:
- 1 kop thee 40mg
- 1 kop Groene thee 40mg
- 1 blikje cola 40mg
- Chocolade melk 4-20mg
- 100 g chocolade 160-240mg
- 1 blikje black booster 400mg
(dit zijn gemiddelden)
Suiker, room en een koekje erbij?
Mensen die hun koffie met suiker en room drinken en uit graag een koekje bij eten, krijgen op die manier veel extra calorieën binnen.
Kcal in koffie
- Koffie, zwart, zonder toevoegingen bevat 0 kcal.
- Een klontje suiker bedraagt 16 kcal
- Een scheut koffieroom van 10 ml levert 21 kcal
Een kop koffie met twee klontjes suiker en koffieroom levert je dus 53 kcal.
Is koffie nu gezond of niet?
Gelukkig voor de liefhebbers hebben koffie en thee ook pluspunten. Een groot voordeel is dat koffie antioxidanten bevat die je beschermen tegen hart- en vaatziekten, veroudering tegengaan en je helpen bij het herstel van verkoudheid en infectie (onderzoek). Cafeïne prikkelt bovendien de darmen en heeft dus een enigszins laxerende werking.