Wij zijn als mens genetisch niet geschikt voor ons hedendaagse voedsel, tenminste, dat is wat de aanhangers van het paleo dieet geloven.
Aangenomen wordt dat ons hedendaagse voedsel één van de belangrijkste oorzaken van welvaartsziekten zoals diabetes type 2, obesitas, hart- en vaatziekten en kanker is. Naast ons hedendaagse voedsel zijn onvoldoende beweging en het roken van tabak belangrijke oorzaken van welvaartsziekten.
De intrede van de landbouw en de veehouderij
Zo’n 10.000 jaar geleden gingen we vee houden en gewassen telen: de veehouderij en de landbouw deden hun intrede. Aangenomen wordt, dat in de periode die aan de veehouderij en landbouw vooraf ging, de mens leefde als jager-verzamelaars.
De mannen maakten jacht op dieren. Waarschijnlijk op de gras- en planteneters omdat deze trager zijn en daardoor eenvoudiger te vangen dan roofdieren. De vrouwen verzamelden voedsel die op dat moment in de natuur voorhanden was zoals groenten, fruit, wortelen, noten en zaden.
We leefden een lange periode op hetzelfde dieet, tot 10.000 jaar geleden (toen de landbouw zijn intrede deed en we niet meer achter ons voedsel hoefden aan te rennen). Zuivel, granen en peulvruchten werden ineens een belangrijk deel van ons dieet, zonder dat we ons hier genetisch op aan konden passen.
Aannames
Het paleo dieet is gebaseerd op het voedsel wat de mens als jager-verzamelaars aten. We leefden tot 10.000 jaar geleden als jager-verzamelaars terwijl 5.000 jaar geleden het schrift zijn intrede deed. We weten daardoor niet uit boeken wat we als jager-verzamelaars aten. Het paleo dieet is daarom gebaseerd op aannames over wat jager-verzamelaars aten.
Ons hedendaagse voedsel
Als we ons hedendaagse voedsel bekijken dan valt hierbij op dat daar veel suiker, geraffineerde koolhydraten, geharde vetten, smaakstoffen, zoetstoffen, kleurstoffen, E-nummers en zout in worden gebruikt.
De voedselindustrie voegt allerlei vormen van suiker aan ons voedsel toe in de strijd om voedsel lekkerder te maken dan dat van de concurrentie. Vetzuren worden gehard om deze langer houdbaar te maken of om de beter in levensmiddelen te kunnen verwerken. Koolhydraten worden bewerkt zodat deze beter in levensmiddelen verwerkt kunnen worden waardoor de geraffineerde koolhydraten veranderen in snelle (ongezonde) koolhydraten.
Al met al lijkt ons hedendaagse voedsel in de verste verte niet meer op het voedsel dat we als jager-verzamelaars aten.
Wie volgen het paleo dieet?
Er zijn twee groepen mensen die het paleo dieet volgen:
- er is een groep die volgens de richtlijnen van het paleo dieet leeft in de overtuiging dat dit een gezonde leefstijl is.
- daarnaast is er een groep die het paleo dieet volgt om de overtollige kilo’s te verliezen. Door het volgen van het paleo dieet worden er namelijk ook goede resultaten behaald wat betreft het afvallen.
Wat staat er op het menu bij het paleo dieet?
Het voedsel waarvan aangenomen wordt dat we dat als jager-verzamelaars aten: vlees, gevogelte, vis, groenten, fruit, wortels, zaden en noten.
Wat betreft de verhouding koolhydraten, eiwitten en vetten is het paleo dieet rijk aan eiwitten en vetten. Koolhydraten zijn slechts beperkt toegestaan. Eiwitten en vetten zijn bij voorkeur van dierlijke oorsprong.
Er wordt aangenomen dat de jager-verzamelaar vrijwel al het vlees dat gevangen werd zelf opat. Daarom is vet vlees en orgaanvlees bij het paleo dieet toegestaan. Vlees is bij het paleo dieet bij voorkeur biologisch, van lokale afkomst en het dier moet vrij hebben kunnen rondlopen en grazen.
Fruit is bij het paleo dieet toegestaan, echter met mate. Dit vanwege de fruitsuikers.
Noten zijn toegestaan, maar net zoals fruit, met mate. Er dient gekozen te worden voor nootsoorten welke rijk zijn aan omega 3 vetzuren en relatief arm aan omega 6 vetzuren.
Wat staat er bij het paleo dieet niet op het menu?
Zuivel, granen en peulvruchten zijn bij het paleo dieet niet toegestaan.
Geen zuivel betekend geen melk, yoghurt, kwark, kaas, etc. Er wordt alleen een uitzondering gemaakt voor boter. Dit omdat boter essentiële vetzuren bevat welke we nodig hebben om gezond te blijven.
Geen granen betekent geen brood, pasta, rijst, koek, crackers etc. Het uitsluiten van granen is misschien wel het lastigste onderdeel van het paleo dieet. Bij het avondeten kan voldoende gevarieerd worden met groenten, vlees, gevogelte en vis. Bij het ontbijt en de lunch moet men op zoek naar vervanging van de vertrouwde boterhammen.
Suiker is bij het paleo dieet ook niet toegestaan, evenals zoetstoffen. Binnen het paleo dieet is er dan ook geen plaats voor frisdrank, vruchtensappen uit een pak, snoep, koek, vleeswaren en sauzen. Hiermee zijn 90% van de levensmiddelen uit de supermarkt niet toegestaan. In de supermarkt zal men zich moeten richten op de versafdeling. Alleen bij vers bereid voedsel weet men zeker dat er geen suiker, zoetstoffen, smaakstoffen, kleurstoffen, geharde vetten, geraffineerde koolhydraten etc. aan het product zijn toegevoegd.
De richtlijnen van het paleo dieet
Het paleo dieet is geen eenvoudig dieet om te gaan volgen. Het dieet kent vele richtlijnen. Op sommige van deze richtlijnen zijn weer uitzonderingen van toepassing. Voordat men het paleo dieet gaat volgen is het daarom raadzaam eerst goed onderzoek naar het paleo dieet te doen en eventueel een goed paleo boek aan te schaffen.
Een opvallende richtlijn van het paleo dieet is dat men moet eten als men honger heeft. Het is niet nodig om je te houden aan 3 maaltijden per dag. Als je 4x of 2x per dag honger hebt en dan eet dan is dat ook prima.