Koffie is één van m’n favoriete drankjes.
Tenminste als de koffie echt lekker is. Maar soms smaakt de koffie niet. Waar ligt dat aan?
We zien koffie zetten als een alledaags klusje, maar in feite is het een ingewikkeld chemisch proces waarbij veel mis kan gaan. Als je koffie niet lekker smaakt, dan kan dat verschillende oorzaken hebben.
1. De koffie is niet vers
Vers gemalen koffie ruikt heerlijk. Maar door het bewaren gaat de kwaliteit snel achteruit. Zeker als de bonen al gemalen zijn, is de houdbaarheid beperkt. Door de koffiebonen zelf te malen, verleng je de houdbaarheid. Bewaar de bonen of gemalen koffie in een goed afgesloten blik en, als het even kan, vacuüm verpakt.
2. De koffie is te lang warm gehouden
Koffie, vooral als die in koffiemachines wordt gezet, wordt soms veel te lang warm gehouden. De koffie staat dan te lang in een pot op een warmhoudplaatje te sudderen. Dat komt de smaak niet ten goede. Zet liever vaker en minder koffie.
3. Je koffie is te kort/te lang gebrand
Koffiebonen worden geroosterd of gebrand voor je ze kan malen en er koffie van kan zetten. Voor de smaak is het van belang hoe lang de bonen geroosterd worden. Als de koffiebonen lang geroosterd zijn (dark roast) dan geeft dat een donkere, wat meer verbrande smaak aan de koffie. Bij een korte roostertijd (light roast) is de koffie lichter van smaak en proef je beter de oorspronkelijke smaak van de bonen. Dit is niet altijd een voordeel. De bonen kunnen dat te zuur of fruitig smaken. Medium roast is vaak een goede tussenweg die wel het goede van de smaak van de bonen naar voren brengt zonder te verbrand of te zwaar te smaken. Welke roostertijd jou het meeste zal bevallen is vaak een kwestie van persoonlijke voorkeur. Maar smaakt de koffie je niet, probeer dan eens koffie met een andere roast. Koffiemerken hebben meestal verschillende koffiesmaken in het assortiment, zoals je kan zien op de site van Lavazza koffie.
4. Het apparaat waarmee je koffie zet is niet goed schoon
Als je een koffieliefhebber bent, dan gebruik je het koffieapparaat waarschijnlijk dagelijks of meerdere malen per dag. Het apparaat schoonmaken, ontkalken en onderhouden is dan een vervelend klusje dat je misschien zo lang mogelijk uitstelt. Toch kan dat invloed hebben op de smaak. Koffieresten, oud water, verkalkte leidingen hebben een negatieve invloed op de smaak. Dus geef je apparaat regelmatig een goede schoonmaakbeurt.
5. De kwaliteit van het water
In Nederland is de kwaliteit van het water vrij goed. Toch zijn er wel streken waar het water harder is, meer kalk bevat en soms vinden mensen dat hun water een chloorsmaak heeft. Heb je het idee dat het water de oorzaak kan zijn dat je koffie minder goed smaakt? Probeer je koffie dan eens te zetten met water gekocht in een fles.
6. De temperatuur van het water
De temperatuur van het water is een belangrijke factor bij het zetten van goede koffie. Om lekkere koffie te zetten, moet het water niet te heet zijn en niet te koud. Een temperatuur van tussen de 91 en 95 graden Celcius is ideaal. Net van de kook af dus. Als de temperatuur hoger ligt dan 96 graden, dan verbrandt de koffie en smaakt hij bitter. Als de temperatuur lager is dan 91 graden dan wordt de smaak niet goed uit de gemalen koffie getrokken.
7. De maling is te fijn of grof
Hoe fijner de koffieboon gemalen is, hoe groter het oppervlakte van koffie dat in aanraking komt met water. Je denkt dan misschien dat hoe fijner de koffie gemalen is, hoe beter. Dat is niet zo. Als de koffie te fijn gemalen is geeft de koffie als het ware ’te veel’ smaak af. Je krijgt dan veel bittere tonen in de koffie. Wil je hiermee experimenteren, dan kan je overwegen om zelf de koffie te malen in een koffiemolen.
8. De verhouding water vs. koffie klopt niet
De juiste verhouding tussen koffie en water heeft natuurlijk invloed op de smaak en sterkte van de koffie. Koffiemachines regelen dat allemaal voor je en bij de luxe apparaten kan je die verhouding zelf instellen. Zet je de koffie zelf met een koffiefilter, dan zijn dit gemiddelde hoeveelheden in een goede verhouding.
koffie in grammen |
koffie in theelepels |
water in ml |
|
| 1 kop | 10,6 g | 6 | 177 |
| 2 koppen | 21,3 g | 12 | 355 |
| 3 koppen | 31,9 g | 18 | 532 |
| 4 koppen | 42,5 g | 24 | 710 |
| 5 koppen | 53,2 g | 30 | 887 |
| 6 koppen | 63,8 g | 36 | 1065 |
Koffie die te sterk gezet is kan je eventueel wat minder sterk maken door heet water toe te voegen. Als je de koffie te slap gezet hebt, is er niks meer aan te doen.
9. De verkeerde boon
Er zijn twee soorten koffiebonen: Arabica en Robusta. Naar welke soort je voorkeur uitgaat is een kwestie van persoonlijke voorkeur. Vaak is koffie ook een mengsel van deze twee soorten.
Arabica bonen smaken zoeter en zachter. De zuurgraad is hoger en daarom wordt wel gezegd dat de koffie meer naar fruit en bessen smaakt. Arabica bonen worden ook wel in Afrika verbouwd, maar komen voornamelijk uit Zuid-Amerika.
Robusta bonen hebben een sterkere smaakt. Van koffie gezet van Robusta bonen wordt wel gezegd dat ze naar granen of noten smaken. Robusta koffie komt vooral uit Afrika en Indonesië.
Een ander weetje is dat Robusta bonen twee keer zoveel cafeïne bevatten als Arabica bonen. Arabica bonen zijn over het algemeen duurder.
10. De manier waarop je koffie zet
De manier waarop je koffie zet is van invloed op de smaak. Smaakt de koffie je niet meer, zet dan weer eens koffie op de ouderwetse manier of probeer eens een ander koffiezetapparaat uit.