We hebben allemaal wel eens buikpijn. Je kent vast wel een zeurend gevoel, een scherpe steek of een soort kramp die plotseling opkomt. Maar heb je je ooit afgevraagd wat het je lichaam probeert te vertellen? En welke soorten buikpijn zijn er eigenlijk? In deze blog gaan we hier dieper op in en kun je zelf ook de verschillende soorten herkennen. Het kan onschuldig zijn, maar het kan ook zomaar meer betekenen. Lees verder en ontdek wat jij kunt doen bij elk type.
Wat is buikpijn precies?
De term ‘buikpijn’ is een verzamelnaam voor allerlei soorten ongemakkelijke pijn in het gebied tussen borst en bekken. Buikpijn is geen daadwerkelijke aandoening op zichzelf, maar meer een symptoom van meerdere oorzaken. De oorzaak kan liggen in verschillende delen in je lichaam. Hieronder zie je de belangrijkste organen in de buik die hier invloed op kunnen hebben:
- Maag
- Darmen
- Blindedarm (appendix)
- Nieren
- Milt
- (Gal)blaas
- Lever
- Alvleesklier
- Baarmoeder en eierstokken
- Zelfs ook spieren en zenuwen
Soms is de pijn kort en onschuldig, bijvoorbeeld na een zware maaltijd. Maar het kan duiden op een probleem dat aandacht vraagt. Omdat het zo breed is, moet je goed kunnen inschatten hoe de pijn aanvoelt, waar het zit en wanneer het optreedt. Alleen dan kun je de verschillende soorten buikpijn herkennen en je lichaam beter begrijpen.
Soorten buikpijn herkennen
Buikpijn vaak in verschillende categorieën: pijn in de bovenbuik, onderbuik of pijn die plotseling optreedt. Vraag jezelf ook af: is het een zeurende, stekende of krampende pijn? We behandelen de meest voornaamste hieronder.
Maagpijn en bovenbuiksklachten
Maagpijn is een van de meest voorkomende soorten buikpijn. Je voelt dit meestal voel je hoog in de buik, net onder het borstbeen. De pijn kan brandend of drukkend aanvoelen en soms uitstralen naar de rug of borst. Vaak is maagpijn het gevolg van te veel maagzuur of stress. Maar ook zwaar eten, koffie, alcohol en pittig voedsel kunnen de klachten verergeren.
Maagpijn ervaar je meestal na het eten of juist op een lege maag. Komen deze klachten regelmatig terug? Dan kan er sprake zijn van een maagontsteking of reflux.
Wat kun je doen tegen maagpijn?
- Vermijd zware of sterk gekruide maaltijden.
- Eet rustig en kauw goed.
- Drink voldoende water en beperk koffie en alcohol.
- Ga na het eten niet direct liggen.
Houdt de pijn aan of verergert het? Neem dan contact op met de huisarts.
Darmklachten en pijn in de onderbuik
Als je buikpijn ervaart onder in de buik, komt dit negen van de tien keer door de darmen. Deze pijn voelt meestal zeurend of krampend aan, waarbij veel mensen last hebben van winderigheid, obstipatie, diarree of rectale klachten. Daarnaast kan het prikkelbare darmsyndroom (PDS) de oorzaak zijn van regelmatige buikpijn, wisselende stoelgang en een opgeblazen gevoel. Voeding en stress spelen vaak een grote rol. Te weinig vezels, te weinig vocht of te veel suikers kunnen de darmen ontregelen.
Wat helpt bij darmgerelateerde buikpijn?
- Eet vezelrijk: volkorenproducten, groente en fruit.
- Drink dagelijks voldoende water.
- Beweeg regelmatig.
- Vermijd grote maaltijden en eet op vaste tijden.
Komt de pijn regelmatig terug of ervaar je bloed in de ontlasting? Laat dit dan onderzoeken door een arts.
Menstruatiepijn en hormonale buikpijn
Menstruatiepijn is de meest voorkomende buikpijn bij vrouwen uit alle soorten. Deze pijn zit meestal laag in de buik en wordt veroorzaakt door samentrekkingen van de baarmoeder om het baarmoederslijmvlies af te voeren. De pijn kan uitstralen naar de onderrug of benen en voelt vaak als een aanhoudende kramp. Soms is de pijn zo hevig dat dagelijks functioneren zelfs moeilijk wordt. In dat geval kan er sprake zijn van een aandoening zoals endometriose.
Wat helpt tegen menstruatiepijn?
- Warmte: zoals elektrische kruiken of warme baden.
- Lichte beweging zoals wandelen of yoga.
- Pijnstillers zoals ibuprofen of paracetamol (volgens voorschrift).
- Ontspanning en voldoende rust.
Ook hierbij is het verstandig om een arts of gynaecoloog te raadplegen wanneer klachten verergeren of onverdraaglijk zijn.
Stressgerelateerde buikpijn
Je hersenen en darmen communiceren met elkaar via het zenuwstelsel (‘darm-hersenverbinding’) Stress, angst of nervositeit kunnen dus letterlijk op je buik slaan. Bij stress maakt je lichaam extra adrenaline en cortisol aan, wat de spijsvertering vertraagt.
Stressgerelateerde buikpijn voelt niet echt als een scherpe pijn op één plek, maar meer een drukkend of onrustig gevoel in de buik.
Wat kun je doen bij deze vorm van pijn?
- Zorg voor voldoende ontspanning.
- Doe ademhalingsoefeningen of meditatie.
- Beweeg regelmatig, dat vermindert spanning.
- Slaap genoeg en neem rustmomenten tijdens de dag.
Door goed de tijd voor jezelf te nemen om te ontspannen, kun je deze soort buikpijn vaak al aanzienlijk verminderen.
Acute buikpijn: wanneer is het ernstig?
Niet elke buikpijn is onschuldig en soms kun je plotseling hevige pijn ervaren. Dit kan wijzen op iets ernstigs, zoals een blindedarmontsteking, galstenen, nierstenen of een darmontsteking. Deze soorten buikpijn beginnen vaak acuut, verergeren snel en gaan soms gepaard met misselijkheid, koorts of overgeven.
Bel direct de huisarts of spoedpost als:
- de pijn plotseling en hevig is,
- je niet rechtop kunt staan,
- je bloed bij de ontlasting hebt,
- of de pijn gepaard gaat met braken en hoge koorts.
Snelle medische hulp is belangrijk om complicaties te voorkomen.
Soorten buikpijn herkennen betekent luisteren naar je lichaamBuikpijn is dus niet één klacht, maar een verzamelnaam voor vele soorten buikpijn. Het kan verschillen van milde maagklachten tot hevige krampen, waarbij de oorzaak per persoon ook verschilt. Kijk goed naar waar de pijn zit, hoe deze voelt én wanneer hij optreedt. Vaak kun je zelf klachten verminderen door gezonder te eten, voldoende te drinken, stress te beperken en rust te nemen.
Blijft de pijn aanhouden, wordt deze erger of twijfel je? Dan is een bezoekje aan de huisarts altijd verstandig.