Je vermogen wordt in de toekomst op een andere manier belast, maar de geplande verandering is nog uitgesteld. Op dit moment betaal je nog één belastingtarief over je spaargeld en je beleggingen. Dat wordt straks anders. Op welke manier? Dat wordt nu bekeken.
Heffing op rendement uit sparen en beleggen
Al langere tijd wil het kabinet dat de belastingheffing op je vermogen beter aansluit op het rendement dat je als spaarder of belegger werkelijk behaalt. In het huidige systeem van heffing – de vermogensrendementsheffing – is er geen onderscheid tussen rendement uit sparen en beleggen. Een nieuwe belastingheffing wél, zo was de bedoeling. Zo’n nieuwe aanpak zou eerlijker uitpakken voor spaarders die maar weinig rendement behalen maar wel belasting betalen. In 2022 zou de belastingheffing daarom flink op de schop gaan.
Kern van het voorstel: een onderscheid in belastingheffing over het soort vermogen. Uitgaande van een laag rendement (0.09%) voor spaarders en een hoger rendement (5,33%) voor beleggers. De aangekondigde plannen worden toch niet verder uitgewerkt; er zijn te veel nadelige effecten voor – vooral – kleine beleggers. Dat bleek na bestudering van de plannen door beleggers en belangenorganisaties.
Huidige belastingheffing box 3
Het voorgestelde plan blijkt geen goed alternatief voor de huidige heffing. Het voorstel is bijzonder nadelig voor mensen met een ander vermogen dan spaargeld. Zoals mensen die actief bezig zijn hun financiële oudedagsvoorziening te organiseren via een verantwoorde beleggingsmix.
In box 3 wordt nu niet het werkelijke behaalde rendement belast, in plaats daarvan wordt uitgegaan van een verondersteld (forfaitair) rendement voor de belastingheffing. Hoeveel vermogen je hebt, bepaalt met welk verondersteld rendement de Belastingdienst rekent. Deze zijn voor spaargeld en rendement op beleggingen gelijk. De nadelen zijn bekend: door de historisch lage rente betalen spaarders boven de vrijstelling inkomstenbelasting over een forfaitair rendement dat ze niet hebben behaald.
Risicovoller beleggen ongewenst
Het nieuwe plan moest dit veranderen, maar gaat nu niet door. De plannen pakten voor spaarders beter uit, maar veel beleggers zouden zwaarder worden belast. Vooral beleggers met een defensieve portefeuille met een laag verwacht risico en rendement. De beoogde heffing was gebaseerd op een verondersteld (forfaitair) rendement van ruim 5 procent. Een rendement dat in werkelijkheid niet haalbaar is met een defensieve portefeuille waardoor het defensief beleggen wel heel onaantrekkelijk wordt. De Autoriteit Financiële markten (AFM) trok in maart aan de bel, de toezichthouder vreest dat beleggers straks risicovoller gaan beleggen. Dit om de hoge belastingheffing te compenseren. Beginnende beleggers raken door de hoge belastingtarieven bovendien ontmoedigd om met beleggen te gaan starten, zo verwacht de AFM.
Uitstel, geen afstel
Het voor 2022 aangekondigde voorstel wordt dus niet ingevoerd. Maar dat betekent niet dat er geen hervorming komt. Het gaat om uitstel van aanpassingen van de belastingheffing, niet van afstel. De Hoge Raad heeft in september 2019 bepaald dat de wetgever moet zorgen dat de Box -3 heffing aansluit bij de rendementen die daadwerkelijk behaald kunnen worden. Het Ministerie van Financiën heeft laten weten op Prinsjesdag een nieuw plan te presenteren om de belastingheffing in box 3 te veranderen.
Blik op je portefeuille
De uitgangspunten van een nieuw plan blijven naar verwachting hetzelfde. De belasting in box 3 moet aansluiten op het werkelijk te behalen rendement. Spaarders die maar beperkt rendement kunnen halen moeten worden ontzien. Beleggers zullen in een nieuw plan naar verwachting meer belasting betalen dan spaarders. Betekent dit dat je op een andere manier moet gaan beleggen? Of gaan sparen. Niet per se. Door de inflatie ga je er in koopkracht op achteruit als je spaart tegen de huidige lage rente van rond de 0%. Als je belegt en je beleggingen een positief rendement opleveren, kun je die inflatie nog compenseren.
Wil je vermogen opbouwen op lange termijn. Dan kan beleggen een beter alternatief zijn dan sparen. Beleggen vergroot de kans op een hoger rendement. Zodat je straks na aftrek van de belasting en inflatie een aantrekkelijk vermogen kan overhouden. Risico is er natuurlijk ook. Door koersschommelingen kunnen je beleggingen minder waard worden. Een lange beleggingshorizon en een goede spreiding helpen om het risico te verlagen.
Beleggingsportefeuille kan beter
Hoe de plannen straks ook uitpakken, het is slim om je beleggingen zo te kiezen dat er een goede verhouding tussen risico en rendement ontstaat. Dan heb je kans op een zo hoog mogelijk rendement tegen een voor jou aanvaardbaar risico. Hoe eerder je begint, hoe langer je je vermogen aan het werk kunt zetten. Je hebt dan genoeg tijd om eventuele schokken op te vangen en om te profiteren van de uitschieters. De aangekondigde nieuwe belastingplannen zijn dan ook een goede reden om eens kritisch te kijken naar de risicospreiding binnen je beleggingsportefeuille. Een goed gespreide portefeuille, maakt de kans op rendement groter.