Samhain of Halloween, betekenis, achtergrond en rituelen

Laatst bijgewerkt:

Halloween

Naarmate de tijd verstreek, vermengden de gebruiken van de verschillende feesten zich. Zoals elk feest ondergingen ook het Halloweenfeest in de loop der tijd voortdurend veranderingen. De avond die de Engelsen aanvankelijk All Hallow’s Eve noemden, verbasterde tot Hallowe’en, en tot slot tot Halloween, dat wordt gevierd op 31 oktober, de avond voor Allerheiligen.

Griezelen

Sinds de jaren tachtig is de populariteit van het feest ook bij volwassenen toegenomen. Bovendien is er een stijgende belangstelling voor de aankleding en versiering van feest en feestgangers waarneembaar die haar inspiratie vindt in zo groot mogelijke griezeligheid.

Commercieel?

Vanuit Amerika heeft Halloween zich de laatste decennia over heel West-Europa verspreid, vooral onder invloed van griezelfilms, televisieseries en de commercie. Daarbij wordt de (vermeende) heidense achtergrond sterk benadrukt. Er wordt ingespeeld op een toenemende ontvankelijkheid van het publiek voor magie en New-Age.

Samhain

Samhain is de laatste van de acht jaarfeesten. Het is het laatste oogstfeest en tevens een feest om overledenen te eren. In deze nacht is de grens tussen de wereld van de levenden en de doden het kleinst, dus deze nacht is erg geschikt voor divinatie, channeling en seances.

De naam Samhain is van Ierse oorsprong en werd na verloop van tijd door immigranten meegevoerd naar Schotland. Samhain kan worden vertaald als ‘eind van de zomer’. In Wales werd het feest ‘Calan Gaeaf’ genoemd, wat vertaald kan worden als ‘de eerste winterdag’

Nieuwjaar van de Kelten

Wetenschappers zijn het erover eens dat Samhain bij de Kelten het begin van het nieuwe jaar inluidde. Ook door een groot aantal heksen en paganisten wordt Samhain beschouwd als nieuwjaar. Dit houdt o.a. verband met de cycli van het leven en de seizoenen. Vruchten zijn afgestorven en planten en bomen hebben hun zaden verspreid. Met

Winter is rustperiode

Samhain gaat de aarde een rustperiode tegemoet: de winter. Tijdens deze periode kan zij zich voorbereiden op een nieuw begin: het voorjaar waarin de natuur opnieuw zal opleven. Voor wat betreft het eigen leven is Samhain dan ook bij uitstek geschikt om terug te kijken naar het afgelopen jaar, oude dingen ‘los te laten’ en voorbereidingen te treffen voor het begin van nieuwe dingen.

Hekserij

In de hekserij is Samhain een periode van het jaar waarin de doden herdacht worden. Vaak wordt het feest gevierd met een maaltijd. Voor dierbare overledenen worden extra borden op tafel gezet met voedsel waar zij tijdens hun leven erg van hielden. Ook worden wel foto’s van overledenen in de ruimte of op het altaar geplaatst. Heksen geloven dat de sluier tussen de wereld van de levenden en het dodenrijk met Samhain erg dun is. De deur van de onderwereld staat op een kier, waardoor het contact met overledenen gemakkelijker tot stand kan komen. Er worden door heksen brandende kaarsen voor de ramen gezet om dierbare overledenen te laten weten waar zij zich bevinden. In de wicca wordt Samhain beschouwd als het moment waarop de zonnegod Lugh, die tijdens Lughnasad (Lammas) geofferd werd, aankomt in het dodenrijk.

Blodmonath

In de vroege Angelsaksische literatuur wordt november aangemerkt als Blodmonath, ofwel bloedmaand. Deze naam verwijst naar het vele bloed dat in deze periode vloeide. Het overtollige vee werd geslacht met het oog op de komende periode van schaarste. Het vlees werd gezouten en opgeslagen als voorraad voor de winter. De beste dieren uit de kudde werden gehouden en op stal gezet. De slacht werd afgesloten met feesten waarbij overvloedig gegeten en gedronken werd. Hierna zou een tijd van zuinigheid en schaarste aanbreken, omdat men moest teren op de aangelegde voorraden.

Slacht en jacht

Naast de slacht, zou de tijd rond Samhain ook bij uitstek geschikt zijn voor de jacht. Er zijn historici die er vanuit gaan dat de voorlopers van de Keltische jachtgebruiken uit de steentijd stammen. Dit wordt gestaafd door afbeeldingen in de grotten van Altamira, Lascaux en Arièges van wat vermoedelijk sjamanistische rituelen waren. Deze afbeeldingen tonen met gewei getooide figuren die dansen lijken uit te voeren. Men vermoedt dat de dansen bedoeld waren om de geesten gunstig te stemmen en zich van een overvloedige jachtbuit te verzekeren. Het gewei wordt uitgelegd als symbool voor kracht en mannelijkheid. Later, o.a. in de Keltische mythologie, werd de man met het gewei, vereerd als gehoornde god, bekend onder namen als Pan, Herne en Cernunnos.

Gebruiken met Samhain

Het is gebruikelijk om vrienden uit te nodigen voor een feestje met lekker eten en gezelligheid. Als eten is pompoensoep zeer geschikt, en voor het drinken kan bijvoorbeeld Gluhwein (warme kruidenwijn) geserveerd worden.

Een tocht langs kerkhoven is tegenwoordig niet meer gebruikelijk en volgens mij is het ook niet toegestaan om je na zonsondergang op een kerkhof te begeven. Natuurlijk is dit niet de enige manier om de doden te eren. Je kan bijvoorbeeld, samen met vrienden, herinneringen ophalen van mensen die zijn overleden.

Een gebruikelijke, en ook typische versiering, is de Jack-o-Lantarn. Dit is een uit een pompoen gesneden gezicht, met binnenin een kaarsje.

Omdat de sluier tussen de werelden met Samhain erg dun is, geloven heksen dat deze periode van het jaar bij uitstek geschikt is voor divinatie, zoals het leggen van kaarten, het werken met runen of het werken met een zwarte spiegel. 

Associaties

Goden – De Godin als Crone, Hekate en Morrigan
Kleuren – Oranje, zwart, goud, zilver en alle herfstkleuren
Kristallen/ edelstenen – Het merendeel van de zwarte edelstenen
Kruiden/ planten – Heide, eikels, appels, salie, eik, bijvoet, munt, stro en pompoen
Geuren – Salie, munt en nootmuskaat
Voedsel – Hazelnoten, pompoentaart, brood, pluimvee, wijn en appels
Decoraties voor op je altaar:
Jack-o-lantarn, appels, noten, pompoenen, Halloween-vormige kaarsen, bezems. Meestal is het gebruikelijk om een zwart kleed op het altaar te leggen.

Samhain Ritueel:

Dit ritueel belicht het afsluiten van het oude jaar, en het begin van het nieuwe jaar, dat met Samhain begint. Het is erg geschikt om met meerdere of met een gezin te doen. De kern van het ritueel is een stukje magisch werk, waarin wensen van iedereen voor het komende jaar worden geformuleerd. Daarvoor is er een vuurvaste ketel aanwezig, met daarin grote dorre bladeren. Deze kun je eventueel van papier maken. Op die bladeren wordt later een wens voor het nieuwe jaar geschreven, waarna de bladeren in de ketel verbrand worden. Versier de ruimte met wat bladeren en takjes en met uitgeholde pompoenen met een kaarsje erin die, het levenslicht achter het dodenmasker voorstellen, en zo leven- en – dood uitbeelden.

Begin met de volgende tekst 

als iedereen of jijzelf in het donker in de cirkel staat:

Dit is een tijd die buiten de tijd manifesteert, een plaats die buiten de wereld licht, en een dag die buiten een jaar ligt: tussen de werelden van Goden en mensen.

Steek de kaarsen aan en de wierook, en reinig de cirkel met een bezem of een visualisatie. Roep dan de 4 windstreken aan.

Vertel dan: 

-Nu het jaar ten einde loopt, de gouden dagen van de herfst verdwijnen, en de kou en de duister van de winter inzetten, is het tijd om ons te bezinnen op het afgelopen jaar. Overal zien we de kinderen van moeder natuur die zich voorbereiden op een lange tijd van rust. Het is de tijd om het feest van de Novemberavond te vieren, of te wel Samhain dus. Samhain is het feest van Oud en Nieuw; het feest van het einde en het feest van het nieuwe begin. Het is het feest van dood en eeuwig leven. Onze Heer de Gehoornde, de Heer van de onderwereld. Zijn rijk is het zomerland, het eiland Avalon. Zijn gaven aan ons zijn de appel en de Hazelnoot. De appel herinnert ons aan onze 5-voudige natuur, en de hazelnoot is het teken dat de levenskrachten ons niet voorgoed verlaten hebben, maar dat zij zullen terugkeren in de lente, om ons, voorspoed en vruchtbaarheid te brengen.

Vannacht zijn jullie samengekomen/ ben ik hier aanwezig, om Samhain te vieren. Ook wij moeten ons voorbereiden op de winter die komen gaat. Net als de bomen, die hun bladeren laten vallen om de dagen van kou en slaap te begroeten, zo moeten ook wij alles achter ons laten wat ons tot last geworden is en we het nieuwe jaar niet mee willen nemen. En net zoals de vruchten en noten rijpt in de zomer, om zo de kracht van de lange zomermaanden bewaren, zo ook moeten wij terugzien op ons verleden, en daaruit kennis en ervaring putten dat het zaad kan worden van een nieuwe bloem in de lente. Als je het beeld hebt van deze nieuwe bloem- als je een wens hebt voor de toekomst- dan is het vannacht de juiste tijd om deze wens aan de Goddelijke Krachten aan te wenden.

Pak een pen als je alleen bent, of bij meerdere geef je de persoon links van je een pen en loop dan de kring kloksgewijs (Deosil) rond en bied iedereen de ketel aan terwijl je zegt: 
-Ik vraag jullie allen om een blad uit deze ketel te nemen. Schrijf op dat blad je wens voor het nieuwe jaar. En wanneer jij of allen daar klaar mee zijn dan zullen we/ ik onze bladeren verbranden en onze wensen vrijmaken om zich te manifesteren in de toekomst.

Zet de ketel in het midden van de cirkel, en zet midden in de ketel een kaars met een vuurvaste kandelaar. Als iedereen klaar is met de wens op het blad te schrijven, dan gaat de persoon links als eerste naar de ketel en steekt het blad aan waarbij men zich op de wens concentreert. Als het blad goed brand laat ‘m dan in de ketel vallen voor verdere ontbranding.

Men loopt dan kloksgewijs terug naar diens plaats. Zo verbrandt ieder diens blad. De leider of leidster van het ritueel doet dit als laatste en zegt dan: 
-Het vuur van leven zal ooit uitgaan, maar ons vuur zal altijd blijven branden tussen de werelden. De rite is volbracht.

Sluit het ritueel af met een cake en wijnronde en bedank de wachters van de 4 windstreken

Ik wens je een heel fijne Samhain toe en een vredevol nieuwjaar!

Blesséd Be!
Chelone

Bronnen:

Mijn eigen ervaringen
Halloween Startpagina

Vorige 1 2

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Pagina's:Vorige pagina 1 2