Wat is een ZZP-er eigenlijk?
Een ZZP-er is een “Zelfstandige Zonder Personeel”. Een “IB-ondernemer” werd hij vroeger genoemd, of wat cynischer: een “Eenpitter”. Dat is een ander woord voor een tamelijk zwakke motorfiets, met slechts één cylinder. Zoals een veredelde brommer.
Het belangrijkste doel van deze benaming is om aan te tonen dat de ZZP-er alleen werkt (niet in loondienst is en zelf ook geen mensen in loondienst heeft). Het geld dat de ZZP-er verdient, zijn/haar bedrijfsresultaat valt rechtstreeks onder de Inkomstenbelasting. Niet onder de Vennootschapsbelasting, zoals bij een directeur van een B.V. (DGA) het geval is.
Voor- en nadelen van zelfstandigheid
Zelfstandigheid brengt voor- en nadelen met zich mee. In loondienst heb je op papier wat meer zekerheid qua inkomen. In de praktijk valt dat soms bar tegen bij ontslagrondes en reorganisaties. Maar geldverstrekkers zien het graag: een vaste baan met een goed salaris.
Voor ZZP-ers is het daardoor veel moeilijker om een lening of een hypotheek te krijgen. Banken zijn vaak wat huiverig om een lening aan een zelfstandige te verstrekken. Ook de toezichthouders AFM en DNB houden de verstrekkingsnormen goed in de gaten.
Hoe krijg je een ZZP-hypotheek?
Als je een ZZP-hypotheek wilt krijgen, let de geldgever op twee dingen:
- Is de waarde van het huis hoog genoeg;
- Is het inkomen hoog en bestendig genoeg.
Een ZZP-er die een huis koopt, wijkt onder punt 1. niet van een werknemer in loondienst af. Want het maakt voor de waarde van et onderpand niet uit of je zelfstandig bent of niet. Maar bij punt 2. doen banken vooral moeilijk over de bestendigheid van het benodigde inkomen. Een ZZP-er kan namelijk niet garanderen, dat hij volgende maand voldoende opdrachten (inkomen) heeft om de rente en aflossing op de lening te voldoen.
Wat heeft de bank van je nodig?
Toch kun je als ZZP-er de banken wat dat betreft gerust stellen.
Als je al lang zelfstandig bent (banken vinden de afgelopen periode van 3 jaar, lang genoeg), dan kun je aan de hand van je jaarstukken aantonen dat je prima in staat bent om in je eigen inkomen te voorzien. De bank analyseert ze graag en moet ze in zijn dossier hebben om een reprimande van de toezichthouder te voorkomen. Je jaarstukken kun je samen met je boekhouder wat oppoetsen, indien nodig. Zorg dat ze bijtijds klaar zijn.
Als je net bent begonnen heb je nog geen track-record van 3 jaar. Dan help het als je een goed en realistisch bedrijfsplan (eventueel opgesteld of geaccordeerd door een bedrijfstechnisch bureau) kunt overleggen. Je toont daarmee aan, dat je verdiencapaciteit hebt omdat je een kansrijke propositie hebt voor een aantoonbaar aantrekkelijke doelgroep. Een bank kan en mág op grond daarvan toch een woningfinanciering verstrekken, ervan uitgaande dat het met de onderliggende waarde van het pand ook goed zit.
Risico-opslag
Als geldverstrekkers theoretisch iets meer terugbetalingsrisico lopen omdat ze met een zelfstandige te doen hebben, kunnen ze de basisrente die voor mensen is vaste loondienst geldt, iets verhogen met een opslag. Eigenlijk is dat alles. Slimme marketingmensen maken daar een ZZP-hypotheek van. Maar het blijft een gewone hypotheek met een iets hogere rente. De meeste banken bieden tegenwoordig een ZZP-hypotheek aan. Dat klinkt goed. Maar maak je als ZZP-er niet te veel illusies. Het blijft voor een zelfstandige niet makkelijk om een gunstige hypotheek te krijgen.