Wat zijn de gevolgen voor je hypotheek bij een scheiding? Wat zijn de mogelijkheden?
Hypotheek en scheiding
Als je gaat scheiden kun je er voor kiezen om je huis te verkopen. Noodzakelijk is dat niet, je kunt ook nadat je gescheiden bent samen, tot in lengte der dagen, eigenaar blijven van de echtelijke woning. Ook kan één van de ex-en besluiten om in de woning te blijven wonen. De ander zal dan moeten worden uitgekocht. Het is allemaal mogelijk. Maar in de praktijk zal de woning meestal worden verkocht, omdat een andere oplossing financieel niet haalbaar is en of omdat de verhouding “duurzaam is verstoord” en men niks meer met elkaar te maken wil hebben.
Als er besloten wordt het huis toch te verkopen dan zijn er twee situaties mogelijk.
Overwaarde
In het eerste, gelukkige, geval is er na verkoop sprake van een overwaarde. De verkoop heeft dan inclusief alle verkoopkosten, meer opgeleverd dan de hypotheek die op het pand rustte. De overwaarde kan dan worden verdeeld in de zelfde verhouding als de vroegere eigendomsverhouding. Als ieder voor 50 procent eigenaar was, dan kan ook de overwaarde door twee worden gedeeld. Als door huwelijkse voorwaarden de eigendom van de woning over de twee echtelieden in de verhouding van bijvoorbeeld 70 : 30 was verdeeld, geldt dezelfde verdeelsleutel voor toebedeling van de overwaarde.
Restschuld
In het tweede geval is er na verkoop geen overwaarde, maar is er sprake van een restschuld. Voor die restschuld blijf je samen verantwoordelijk. Het is mogelijk om deze restschuld te verdelen, als de bank daar toestemming voor heeft gegeven in de hypotheekakte. Een hypotheekspecialist of notaris heeft zo gezien of dat mogelijk is. Een restschuld is altijd vervelend.
In het geval van restschuld maakt het verschil of het huis met of zonder NHG gekocht is.
Restschuld met NHG
Als er sprake is van een restschuld, kan er destijds bij het afsluiten van de hypotheek een Nationale Hypotheek Garantie (NHG) zijn afgegeven. Dit betekent dat bij een gedwongen verkoop de Stichting Waarborgfonds Eigen Woning voor de restschuld garant staat en het ontbrekende bedrag aan de bank moet betalen. Bij een vrijwillige verkoop doet de Stichting dat niet. Dit kan voor stellen die uit elkaar gaan, een reden zijn, om het op gedwongen verkoop te laten aankomen.
Restschuld zonder NHG
Als de verkoopprijs lager uitkomt dan de hypotheekschuld, en het geen NHG hypotheek betreft, dan blijven de verkopers zitten met een schuld. Maar gelukkig is de rente over deze schuld, als die is ontstaan tussen 29 oktober 2012 en 1 januari 2018, nog maximaal tien jaar lang aftrekbaar van het inkomen.
Wachten op betere tijden
Het is nog steeds somber op de woningmarkt en veel huizen staan onder water. Daarom wachten stellen die uit elkaar gaan met de verkoop van de woning. De woning blijft dan onverdeeld. juridisch is dat geen probleem en deze situatie hoeft de afwikkeling van de echtscheiding niet te vertragen. Wel is het zaak de afspraken rondom de onverdeelde woning goed vast te laten leggen, zodat daar geen onduidelijkheid of ruzie door ontstaat. Denk aan gedoe over onderhoud, verzekeringen en de OZB.